Trong chương trình sách giáo khoa ngữ văn mới của lớp 7 có một bài thơ thật hay về mẹ: bài thơ " Mẹ" của tác giả Đỗ Trung Lai. Giáo viên dạy văn lớp 7D xin giới thiệu một đoạn cảm thụ thơ bốn chữ rất sâu sắc của học trò.
Một miếng cau khô
Khô gầy như mẹ
Con nâng trên tay
Không cầm được lệ
Đoạn thơ trong tác phẩm “Mẹ” của Đỗ Trung Lai là nỗi niềm của người con dành cho mẹ. Hai câu thơ đầu với biện pháp tu từ so sánh để ví von hình ảnh mẹ như miếng cau khô gợi lên tình cảnh già nua, héo hắt của mẹ. Lời thơ ngỡ như lời nhận xét thông thường nhưng đằng sau mỗi con chữ là bao xót xa khi nhận ra thời gian, nỗi vất vả cuộc đời đã hằn in lên đôi vai gầy của mẹ. Từ “Nâng” trong câu thơ tiếp theo cho ta thấy sự trân trọng, nâng niu miếng trầu hay chính là hình ảnh tượng trưng cho người mẹ. Để rồi cảm xúc dồn nén bấy lâu nay vỡ oà khi con “Không cầm được lệ”. Một chữ “Cầm” thôi mà ta thấy bao nỗi xót xa, bất lực vì thương mẹ mà bật khóc. Tình cảm con dành cho mẹ không thể nói hết bằng lời, nhà thơ Trần Đăng Khoa cũng từng viết
Vì con mẹ khổ đủ điều
Quanh đôi mắt mẹ đã nhiều nếp nhăn
Như vậy, con đã thấu hiểu những cay đắng của đời mẹ, trân trọng những hi sinh mẹ dành cho con. Nó khiến cho đoạn thơ làm rung động sâu sắc trái tim của bao người.
Ngẩng hỏi giời vậy
- Sao mẹ ta già?
Không một lời đáp
Mây bay về xa.
Bốn câu thơ là sự xót xa của người con với mẹ. Con tự vấn trời đất cũng như tự hỏi chính bản thân mình: “Sao mẹ ta già?”. Câu hỏi không lời giải đáp thể hiện sự vô vọng, sự bất lực của người con khi chứng kiến mẹ ngày già yếu mà lại không cách nào níu giữ được thời gian, níu giữ được tháng ngày mẹ ở bên con dài lâu hơn. Câu thơ cuối với hình ảnh “mây bay về xa” như mái tóc mẹ hoà vào mây trắng. Lời thơ mở ra dư âm nghẹn ngào, rưng rưng khiến ta nhớ đến câu thơ của nhà thơ Phạm Quốc Ca
Làm sao tin có thể
Mẹ đã hoá mây trời
Mẹ đã thành nấm đất
Mẹ đã thành xa xôi
Đoạn thơ khép lại với sự xót xa, tiếc nuối của tác giả. Phải yêu và trân trọng mẹ đến nhường nào tác giả mới viết được những câu thơ hay, sâu sắc và lay động lòng người như vậy. Và đó cũng là thông điệp tác giả muốn gửi đến người đọc: mỗi chúng ta cần biết yêu thương, trân trọng, biết ơn và hiếu thảo với cha mẹ mình.