Xin chữ đầu năm: Nét đẹp truyền thống đậm chất Việt

Mỗi dịp Tết đến, xuân về, khi hoa đào nở rộ và không khí ngày xuân tràn ngập khắp các nẻo đường, người Việt lại tìm đến những giá trị truyền thống để khởi đầu năm mới. Trong những phong tục mang ý nghĩa tốt đẹp đó, xin chữ đầu năm là một nét đẹp văn hóa đặc biệt, lưu giữ tinh thần học hỏi, sự cầu tiến và niềm tin vào những điều tốt lành.

Phong tục xin chữ có từ lâu đời, xuất phát từ sự tôn vinh chữ nghĩa và giá trị tri thức trong đời sống người Việt. Vào những ngày đầu năm mới, người ta thường tìm đến các ông đồ – những người am hiểu chữ Hán Nôm hoặc thư pháp, để xin những chữ mang ý nghĩa sâu sắc như “Phúc,” “Lộc,” “Tâm,” “Trí,” “Đỗ Đạt”,… Những con chữ được viết trên nền giấy đỏ, không chỉ là biểu tượng của sự may mắn mà còn là lời chúc phúc, gửi gắm niềm hy vọng cho một năm mới tràn đầy thành công và thịnh vượng.

(Ông Đồ đang cho chữ các em học sinh)

Ông đồ – hình ảnh gắn liền với phong tục xin chữ – không chỉ là người viết những nét chữ tinh tế mà còn là người truyền bá giá trị văn hóa. Mỗi chữ mà ông đồ viết đều đi kèm với một lời giải thích ý nghĩa, khiến người nhận cảm thấy trân trọng hơn với ước nguyện của mình. Hình ảnh ông đồ bên góc phố, bên cạnh nghiên mực tàu, giấy đỏ đã trở thành biểu tượng của Tết cổ truyền Việt Nam.

Mỗi năm hoa đào nở

Lại thấy ông đồ già

Bày mực tàu giấy đỏ

Bên phố đông người qua

Bao nhiêu người thuê viết

Tấm tắc ngợi khen tài

“Hoa tay thảo những nét

Như phượng múa rồng bay.”

(“Ông đồ” – Vũ Đình Liên)

Với những học sinh cuối cấp, xin chữ đầu năm còn mang một ý nghĩa đặc biệt. Chính vì thế nên lớp 9E của trường THCS Thăng Long cũng đã tổ chức một buổi sinh hoạt mừng xuân ý nghĩa và mời ông đồ về trường để xin chữ. Mỗi thành viên trong lớp đều háo hức xin những chữ phù hợp với ước nguyện của mình. Đặc biệt, cô giáo chủ nhiệm đã xin chữ “9E Đỗ Đạt,” như một lời chúc cả lớp vượt qua kỳ thi vào lớp 10, đạt được nguyện vọng của từng bạn.

(Các em học sinh chụp ảnh cùng những chữ đã xin)

Phong tục xin chữ đầu năm không chỉ là dịp để người Việt gửi gắm niềm tin mà còn thể hiện sự trân trọng văn hóa dân tộc, lòng biết ơn đối với tri thức và đạo lý làm người. Những con chữ đỏ rực rỡ treo trong nhà không chỉ mang ý nghĩa thẩm mỹ mà còn là động lực để mọi người phấn đấu, sống tốt hơn trong năm mới.

Dẫu thời gian trôi qua, phong tục này vẫn giữ nguyên giá trị và được thế hệ trẻ tiếp nối. Hy vọng rằng, xin chữ đầu năm sẽ mãi là một biểu tượng đẹp trong văn hóa Việt, khơi dậy niềm tự hào dân tộc và kết nối mỗi người với cội nguồn văn hóa giàu bản sắc của cha ông.